Zorg in de laatste levensfase

Palliatief terminale zorg (PTZ) wordt deze zorg in het laatste stuk van het leven genoemd. Een belangrijk stuk van je leven waarin goede zorg en ondersteuning van zorgverleners en je naasten van groot belang zijn. Al naar gelang je wens kun je deze periode thuis of in een hospice of instelling doorbrengen. De financiering van deze zorg kan ook op verschillende manieren. Is er al een indicatie Wet Langdurige Zorg dan wordt ook de extra zorg die vaak nodig is hieruit bekostigd. Is deze er niet, dan worden de zorgverleners betaald door de zorgverzekeraar.

ClientondersteuningPLUS wordt vaak gevraagd door thuiszorgorganisaties of clienten en naasten zelf om te helpen bij het regelen van deze zorg en uit te leggen hoe wet en regelgeving in elkaar steekt. Een aantal vragen en onduidelijkheden komen daar regelmatig voorbij, de antwoorden hierop delen we graag.

Terminaliteit Verklaring of terminaal Verklaring

De terminaal verklaring geeft aan dat de levensverwachting van de patiënt niet langer dan ongeveer drie maanden is. Deze verklaring moest altijd door de behandelend arts worden ingevuld en afgegeven om de inzet van extra zorg in de wijkverpleging (zorgverzekeringswet) en de langdurige zorg (Wlz) te verantwoorden. Dat is niet meer nodig. Daarnaast werd de verklaring door hospices en bijna thuis huizen gebruikt om de toelating tot een hospice/bijna thuis huis te onderbouwen. Zorgverzekeraars hebben afgesproken dat de terminaal verklaring in deze situaties niet meer standaard wordt opgevraagd. Het is voldoende om deze in het patiëntendossier te hebben. De terminaal verklaring is alleen nog nodig bij het aanvragen van een PGB voor zorg in de palliatief terminale fase. Een terminaal verklaring is 1 jaar geldig of totdat behandelend arts verklaart dat de persoon niet langer terminaal is.

Professionele terminale zorg thuis

De meeste thuiszorgorganisaties die terminale zorg leveren zijn niet gecontracteerd voor de Wet Langdurige Zorg. Tegelijkertijd zijn het wel vaak de enige organisaties die 24-uurs zorg kunnen leveren. Dat kan betekenen dat een indicatie omgezet moet worden in PGB. Een lastig en tijdrovende klus in een periode waarin naasten andere zaken aan hun hoofd hebben. Wij zien zelfs situaties waarin het PGB nog afgehandeld moet worden wanneer de patiënt al overleden is. In deze situaties kan een clientondersteuner uitkomst bieden.

Einde terminale status

Steeds vaker zien wij mensen, die mede dankzij de goede terminale zorg en speciale aandacht, tegen de verwachtingen in, weer opknappen. De behandelend arts verklaart dat de persoon niet meer terminaal is. Dit betekent dat de bekostiging van de extra zorg (PTZ) die ingezet werd, komt te vervallen. In veel gevallen ontstaat vervolgens een groot praktisch probleem, want ondanks dat het beter gaat is er nog steeds veel zorg nodig. Hoe gaan we dit regelen? Welke indicatie is er of is nodig en lukt het om thuis te blijven (en wat is er dan nodig) of toch niet zijn belangrijke vragen die besproken moeten worden. Emoties spelen bij patiënt maar ook bij naasten in deze bijzondere situatie een grote rol, emoties die vaak het handelen in de weg zitten. Een clientondersteuner kan daarbij van grote toegevoegde waarde zijn.

Vrijwillige palliatieve terminale zorg

De wens van veel mensen is thuis te overlijden. De zorg in de laatste levensfase bestaat voor een belangrijk deel uit begeleiding. Naast professionele zorgverleners kan er een beroep gedaan worden op vrijwilligers. Vrijwilligers die speciaal hiervoor opgeleid zijn leveren dan samen met naasten een bijdrage leveren aan deze begeleiding. Meer informatie hierover op VPTZ en Humanitas.