Waarom ben ik clientondersteuner geworden: omdat niemand zou moeten verdwalen in zorg

Een jaar geleden nam ik de beslissing om mijn loopbaan een compleet andere richting te geven. Wat ga je doen? Hoe heet het ook alweer? En wat houdt dat eigenlijk in? Deze vragen heb ik de afgelopen maanden heel vaak moeten beantwoorden. Slechts een handjevol mensen die ik spreek kent het beroep. Anderen snappen het als ik uitleg geef. Maar de meesten kijken me niet begrijpend aan. Met een blik die zegt: geef je daarom een mooie functie in de communicatie op? Ja, dat doe ik inderdaad. Met hart en ziel en met de volle overtuiging dat dit beroep mij past als een warme jas. Ik zal uitleggen waarom.

Toen mijn jongste zoon geboren werd, kreeg ik er een hele nieuwe wereld bij cadeau. De wereld van de zorg en ondersteuning. Van zorgwetten, hulpmiddelen en zorgverleners. Van instanties, ziekenhuizen en voorzieningen. En hoewel dit een wereld is die ons helpt overleven met alles wat mogelijk is in Nederland op dit gebied, het is ook een wereld die onbegaanbare paden, bossen, moerassen en valkuilen kent. Wie een beetje handig is, kan zich in deze wereld best staande houden en zelfs de mooie plekjes ontdekken. Maar als het even tegenzit, dan kun je er ook hopeloos verdwalen. En dat overkomt helaas een heel groot deel van de mensen die zelf of met een naaste in deze wereld moeten zien te functioneren. Zelf knalde ik de afgelopen dertien jaar – zo oud is mijn meervoudig gehandicapte zoon inmiddels – regelmatig tegen onverwachte muren op, liep ik op de tast door het donker tot ik ergens weer een uitgang vond, viel ik soms in een diepe kuil maar wist daar ook altijd wel weer uit te klimmen. Ik vond mijn weg, gelukkig.

Maar wel met heel veel moeite. Met uren zoeken op het internet, bellen met instanties, praten met andere ervaringsdeskundigen en door zoveel mogelijk mijn gevoel te volgen.

Vaak dacht ik hoe fijn het zou zijn als ik iemand zou kennen die me direct kon vertellen wat wel en niet mogelijk is. Iemand die naast mij kon staan en met mij mee zou denken. Zodat ik niet alles zelf hoefde uit te zoeken en in wat minder in het donker hoefde te tasten tot ik misschien de juiste oplossing zou vinden. Pas een paar jaar geleden kwam ik er achter dat deze ‘iemand’ te vinden is in de vorm van een onafhankelijk clientondersteuner. De Wmo en de Wlz bepalen dat zowel gemeenten als zorgkantoren de hulp van een clientondersteuner moeten faciliteren. Je hebt als je te maken krijgt met zorg recht op deze vorm van ondersteuning, gratis en onafhankelijk. Nog te veel mensen weten dit niet, maar gelukkig weten ook steeds meer mensen wel de weg naar clientondersteuning te vinden.

De ondersteuningsvragen zijn heel divers en levensbreed. En er is niet een cliënt of ondersteuningsvraag hetzelfde. Met een team van bevlogen professionals wijzen wij al deze mensen zo goed mogelijk de weg door zorgland. Wij? Ja, ik ook inmiddels. Want toen ik een jaar geleden besloot om mijn werk binnen de communicatie om te ruilen voor een baan binnen de welzijnssector, betekende dat concreet een aanmelding bij ClientondersteuningPLUS voor de post HBO-opleiding tot onafhankelijk clientondersteuner. Wie mij een paar jaar geleden gezegd zou hebben dat ik me vrijwillig en professioneel zou gaan bezighouden met de Wlz en alles wat daarbij hoort, zou ik op dat moment hard uitgelachen hebben. Daarvan had ik in mijn privé leven wel genoeg gezien. Maar toen was daar opeens die opleiding en wist ik dat ik wel wat met mijn eigen ervaringen wilde doen. En zo stapte ik acht maanden geleden vol spanning en verwachting voor het eerst het lokaal in waar ik met een fantastische groep mensen begon aan dit avontuur.

Mijn ervaring bleek nuttig maar lang niet voldoende. Het eerste deel van de opleiding werd ondergedompeld in de theorie van de zorg in Nederland. En dat is geen bad met helder water. Maar we leerden erin te zwemmen en te navigeren met behulp van elkaar en onze bevlogen docenten. En daarna volgde een sprong in het diepe van de praktijk. Maar ook hier weer met ervaren en nauwlettende professionals op de kant. In de drie maanden dat we stage liepen, leerden ongelooflijk veel van collega’s. Maar het meest nog van de cliënten waar we mee te maken kregen. We kregen de kans om er te zijn en doelgericht te ondersteunen, wat heel veel voldoening geeft. En of het nou een complex vraagstuk is of een eenvoudige opdracht, de dankbaarheid is altijd even groot.

Inmiddels is het laatste examen afgerond en mag ik mij officieel onafhankelijk cliëntondersteuner noemen. En daar ben ik best wel trots op. Op het werk dat ik heb verzet de afgelopen maanden. En op de keuze die ik heb gemaakt om mijn vertrouwde baan op te geven en te kiezen voor het onbekende. Het was de juiste keuze.

Hoewel de opleiding is afgerond, zal ik nog elke dag bij blijven leren. Van de mensen die ik ontmoet, van de vragen die er zijn, van de collega’s waarmee ik samenwerk en van andere professionals in de zorg. In de ideale zorgwereld zouden onafhankelijke clientondersteuners niet nodig zijn. Wie weet komt er ooit een zorgstelsel dat dat realiteit maakt. Maar zolang het nodig is, zijn er gelukkig gidsen om de weg te wijzen. Nu nog zorgen dat mensen de weg naar zo’n gids weten te vinden.